Kalkbalans

Water, dat gebruikt wordt om het zwembad te vullen en het suppletiewater, is gewoonlijk leidingwater met een constante en bekende samenstelling. 

Kalkbalanswaarde

Door toevoeging van chemische producten aan het zwembadwater, voor desinfectie, oxidatie en pH beheersing ontstaat een verandering van de oorspronkelijke samenstelling. Ook andere factoren zoals temperatuur en waterbeweging kunnen een verandering van de (gewenste) watersamenstelling veroorzaken. 

Zwemwater kan dus, afhankelijk van de samenstelling, zowel kalkagressieve (kalkoplossende) als kalkafzettende eigenschappen hebben. Om deze eigenschappen te bepalen, kan de zogenaamde Langelier index worden toegepast.

 


Afhankelijk van de samenstelling van het zwembadwater kunnen zich de volgende verschijnselen voordoen:

  1. Het water gedraagt zich neutraal; geen aantasting van metalen en kalk en geen kalkafscheiding.
  2. Het water is agressief ten opzichte van onbeschermde metalen en kalk houdende materialen zoals de voegen tussen de tegels, beton etc.
  3. Het water vertoont neiging tot kalkafscheiding, ketelsteenvorming.

 

Bepaling van de Langelier index

Om te bepalen of het zwemwater kalkagressief (kalkoplossend), ofwel kalkafzettende eigenschappen bezit dient u onderstaande meetwaarden vast te stellen;

  1. pH-waarde
  2. Temperatuur
  3. Alkaliteit
  4. Calciumhardheid

Weegfactor toekennen

Zodra deze gegevens bekend zijn, kunt u een weegfactor toekennen a.d.h.v. onderstaande tabel. Hierbij moet u rekening houden met een streefwaarde.

Om nu de uiteindelijke kwaliteit van het zwemwater vast te stellen dient u de factoren in onderstaande formule te verwerken, waarbij de uitkomst de bepalende factor is. 

Langelier index=pH waarde+Temperatuur factor+Alkaliteit factor+Calciumhardheid factor-12,1

Aanbevolen wordt de waarde van de Langelier index zo dicht mogelijk bij de waarde nul te houden, zodat het water in evenwicht is; -0,3 Langelier index +0,3. 
 

Rekenkundig zijn er drie mogelijkheden

Langelier index = 0

Het water gedraagt zich neutraal; geen aantasting van metalen en kalk en geen kalkafscheiding. Correcties zijn niet nodig.

Langelier index = 0,3

Het zwemwater kan afzetting van kalk neer slaan en/of troebelingen veroorzaken. Men dient de som van de factoren te verlagen en dit kan men realiseren door één of meer meetwaarden te verlagen, waarbij men dient te streven naar de aanbevolen waarde van de Langelier index.

  • pH-waarde : pH minus (tussen 6,8 - 7,8)
  • Alkaliniteit : TA minus tussen 100 - 150 p.p.m.)
  • Calciumhardheid: Waterontharders worden afgeraden (tussen 100 - 250 p.p.m.)

Langelier index = - 0,3

Het water is agressief ten opzichte van onbeschermde metalen en kalk houdende materialen zoals de voegen tussen de tegels, beton etc. Men dient de som van de factoren te verhogen en dit kan men realiseren door één of meer meetwaarden te verhogen, waarbij men dient te streven naar de aanbevolen waarde van de Langelier index.

  • pH-waarde: pH plus (tussen 6,8 - 7,8)
  • Alkaliteit: TA plus; Natriumwaterstofcarbonaat (tussen 100 – 150 p.p.m.)
  • Calciumhardheid: Calciumchloride, of dolomietfilter in bypass (tussen 100 – 250 p.p.m.)

Voorbeeld 1.

  • pH: 7,1
  • Temperatuur : 29°C
  • Alkaliteit: 150 p.p.m.
  • Calciumhardheid: 300 p.p.m.

Langelier index =pH waarde+Temperatuur factor+Alkaliteit factor+Calciumhardheid factor-12,1
= 7,1 + 0,7 + 2,2 + 2,0 – 12,1
= - 0,1

Langelier index = 0, echter - 0,3

De kalkbalans is binnen de aanbevolen waarde (-0,3 Langelier index +0,3), waardoor geen correcties noodzakelijk zijn.

Voorbeeld 2.

  • pH: 6,8
  • Temperatuur : 26°C 
  • Alkaliteit: 100 p.p.m. 
  • Calciumhardheid: 100 p.p.m.

Langelier index =pH waarde+Temperatuur factor+Alkaliteit factor+Calciumhardheid factor-12,1
= 6,8 + 0,6 + 2,0 + 1,6 – 12,1
= -1,1

Langelier index =    - 0,3

Het water is agressief ten opzichte van onbeschermde metalen en kalk houdende materialen.

Om deze onbalans op te heffen, dient men de factoren (pH-waarde, Alkaliteit en/ of calciumhardheid) te corrigeren tot binnen de aanbevolen waarde van de Langelier index.